Windykacja to proces dochodzenia należności przez wierzyciela w stosunku do dłużnika, który nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań. Z tego artykułu dowiesz się jak przebiega windykacja, jakie są dodatkowe koszty windykacji dla dłużnika oraz jakie negatywne skutki pozafinansowe może spowodować windykacja.
Windykacja – definicja
Termin windykacja pochodzi z łacińskiego vindicatio i oznacza dochodzenie roszczeń. Tak więc już w czasach antycznego Rzymu istnieli niesolidni dłużnicy, wobec których prowadzono postępowanie windykacyjne. Istniała nawet oficjalna instytucja zajmująca się odzyskiwaniem należności.
W dzisiejszych czasach dział windykacji istnieje w większości firm, także w firmach spoza rynku finansowego. Niewywiązywanie się dłużników ze swoich zobowiązań jest częste, dlatego firmy opracowują wewnętrzne procedury odzyskiwania należności i zatrudniają w tym celu dodatkowych pracowników.
Można wyróżnić trzy etapy windykacji, z których każdy niesie za sobą dodatkowe koszty ponoszone przez dłużnika. Jest to etap polubowny, sądowy i komorniczy.
Windykacja – etap polubowny
Większość firm pożyczkowych zawiadamia pożyczkobiorców o zbliżającym się terminie spłaty kolejnej raty (w przypadku pożyczek ratalnych) lub całej pożyczki (w przypadku chwilówek). Jeśli system odnotuje brak spłaty to informację o tym zdarzeniu otrzymuje dział windykacji, który przystępuje do działania.
Podczas pierwszego etapu windykacji – etapu polubownego – jest bardzo duże prawdopodobieństwo, że dłużnik spłaci zobowiązanie, a brak spłaty w terminie był spowodowany jedynie roztargnieniem, chwilowymi problemami finansowymi, a nie złą wolą.
Na początku dział windykacji kontaktuje się z dłużnikiem w celu uzyskania informacji na temat powodów opóźnienia. Na tym etapie pracownicy firmy pożyczkowej starają się doprowadzić do polubownego załatwienia problemu. Zazwyczaj dział windykacji proponuje dłużnikowi rozłożenie długu na raty aby doprowadzić do polubownego zakończenia sprawy.
Natomiast brak kontaktu ze strony dłużnika albo wykazywanie złej woli może spowodować:
- naliczenie karnych odsetek od kwoty, która nie została zapłacona zgodnie z terminem wynikającym z umowy pożyczki.
- wysyłanie monitów.
Wysokość maksymalnych odsetek za opóźnienie jest określona w Kodeksie Cywilnym i wynosi dwukrotność sumy – stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna to obecnie 0,1%, a więc maksymalne odsetki za opóźnienie do 11,2% rocznie.
Monit jest to wezwanie do zapłaty należności, której termin spłaty minął. Firmy pożyczkowe wysyłają monity za pomocą SMS-ów, e-maila oraz poczty. Zdarza się także, że monit wręcza pracownik firmy, który odwiedza dłużnika w jego mieszkaniu. Wizyta pracownika działu windykacji w mieszkaniu nie jest zbyt przyjemna dla dłużnika i często motywuje go do spłaty zadłużenia.
W zależności od tego jak skonstruowana jest umowa pożyczki, monity mogą być darmowe lub płatne. Najwięcej oczywiście kosztuje monit, które został dostarczony przez pracownika firmy pożyczkowej. W niektórych firmach jego koszt przekracza 100 zł.
Jeżeli karne odsetki oraz monity nie skłoniły dłużnika do zapłaty należności, a przedawnienie przekroczyło 30 dni, firma pożyczkowa zawiadamia dłużnika o tym, że informacja o przeterminowanej należności trafi do bazy Biura Informacji Kredytowej (BIK) oraz baz niesolidnych dłużników takich jak:
- Krajowy Rejestr Długów,
- ERIF,
- BIG Infomonitor,
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej.
Jeśli dłużnik nadal nie zamierza spłacić długu to firma pożyczkowa ma dwie możliwości:
- sprzedać należność firmie windykacyjnej, która zajmuje się skupem oraz windykacją złych długów,
- wkroczyć na drogę sądową.
Firma windykacyjna na początku też będzie wysyłać monity, potem przedsądowe wezwanie do zapłaty, a na końcu wkroczy na drogę sądową.
Windykacja – etap sądowy
Zarówno firmy pożyczkowe jak i windykacyjne korzystają z E-sądu. Sprawy toczone przed E-sądem są wygodne dla wierzycieli, ponieważ:
- opłata sądowa wynosi tylko 1,25% wartości długu,
- decyzja jest podejmowana na jednej rozprawie, w trybie zaocznym,
- wszelkie dokumenty można dostarczyć drogą elektroniczną,
- jeżeli okoliczności sprawy są jasne sąd wydaje nakaz zapłaty.
W nakazie zapłaty są nakazuje dłużnikowi by w terminie 14 dni spłacił dług w całości wraz z kosztami sądowymi albo wniósł sprzeciw. W przypadku wniesienia sprzeciwu, nakaz zapłaty traci moc, a sprawa trafia do sądu właściwości ogólnej.
Jeżeli sprzeciw nie zostanie wniesiony to wydawana jest klauzula wykonalności nakazu zapłaty, która ma postać elektroniczną. Firma pożyczkowa lub windykacyjna może złożyć drogą elektroniczną wniosek do komornika o wszczęcie egzekucji.
Windykacja – etap komorniczy
Nakaz zapłaty, który ma klauzulę wykonalności, jest przekazywany do komornika, którego wybiera wierzyciel. Komornik sądowy jest funkcjonariuszem publicznym, działającym na podstawie Ustawy o komornikach sądowych i egzekucji. Jego głównym zadaniem jest wyegzekwowanie należności od dłużnika. W tym celu komornik może zająć konta bankowe dłużnika, część wynagrodzenia lub świadczeń emerytalnych i rentowych, a także rzeczy ruchome i nieruchomości.
Ważne: Wynagrodzenie kancelarii komorniczej jest pokrywane z majątku dłużnika.
Oznacza to, że pieniądze przejęte przez komornika lub uzyskane ze sprzedaży rzeczy albo nieruchomości w pierwszej kolejności pójdą na wynagrodzenie kancelarii komorniczej, a dopiero potem na pokrycie długu.
Windykacja – podsumowanie
Czasami się zdarza, że pożyczkobiorca źle oceni swoje możliwości finansowe i zaciągnie pożyczkę, której nie będzie w stanie spłacić w terminie wynikającym z umowy. Najrozsądniejszym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest powiadomienie o tym fakcie pożyczkodawcy i znalezienie polubownego rozwiązania tej sytuacji.
Gdy należność trafi do działu windykacji to w interesie dłużnika leży jak najszybsze doprowadzenie do ugody z firmą pożyczkową i spłacenie długu w ratach. Dodatkowe koszty (karne odsetki, monity) nie są jeszcze wysokie. Natomiast im dłużej niesolidny dłużnik będzie zwlekał ze spłatą długu tym większe koszty finansowe poniesie:
- etap pierwszy – karne odsetki oraz koszt monitów,
- etap drugi – koszty sądowe (obejmują także koszt zastępstwa procesowego),
- etap trzeci – koszt wynagrodzenia kancelarii komorniczej, strata rzeczy lub nieruchomości.
Dodatkowo dłużnik poniesie także koszty pozafinansowe ponieważ wpisy w bazach dłużników uniemożliwią mu zaciąganie kredytów i pożyczek w przyszłości, a także kupno czegokolwiek na raty, jak również abonamentu telekomunikacyjnego czy telewizyjnego.
Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Jak przebiega windykacja