Choć nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę, w niektórych przypadkach należy zapłacić podatek od pożyczki. Obowiązek podatkowy ciąży na pożyczkobiorcy, a nie pożyczkodawcy. Z tego artykułu dowiesz się ile wynosi podatek od pożyczki, w jakich przypadkach pożyczkobiorca jest zwolniony z tego podatku oraz w jakim terminie należy zgłosić pożyczkę do Urzędu Skarbowego.
Podatek od pożyczki – PCC
Podstawą prawną do naliczenia podatku od czynności cywilnoprawnych jest ustawa z września 2000 r. Ustawa precyzuje, które czynności podlegają opodatkowaniu i jedną z nich jest „umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku”. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą podpisania umowy w przypadku pożyczki wypłacanej jednorazowo lub z chwilą każdorazowej wypłaty pieniędzy – w przypadku pożyczek ratalnych.
Ustawa określa, że obowiązek podatkowy ciąży na pożyczkobiorcy. Podstawą opodatkowania jest kwota pożyczki w przypadku pożyczki wypłacanej jednorazowo lub wysokość raty w przypadku pożyczek ratalnych. Stawka podatku wynosi 0,5%. Jeżeli podatnik nie zgłosi pożyczki i nie zapłaci podatku, a wykryje ten fakt Urząd Skarbowy, stawka podatku wynosi 20%.
Zwolnione są pożyczki udzielane przez:
- firmy, które nie mają na terenie Polski swojej siedziby lub zarządu, a prowadzą działalność w zakresie udzielania pożyczek i kredytów,
- osoby zaliczone do I grupy podatkowej do wysokości kwoty niepodlegającej opodatkowaniu, na zasadach określonych w przepisach o podatku od spadków i darowizn,
- osoby, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy – jeżeli pożyczka zostanie wypłacona przelewem na rachunek w banku lub SKOK-u oraz zostanie zgłoszona w ciągu 14 dni do Urzędu Skarbowego,
- przez inne osoby ale wysokość pożyczki będzie niższa niż 1000 zł,
- kasy lub fundusze zakładowe,
- fundusze związków zawodowych,
- pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe,
- spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
- koleżeńskie kasy oszczędnościowo–pożyczkowe działające w wojsku
- zakładowy fundusz świadczeń socjalnych,
- wspólnika w spółce kapitałowej.
Osoby należące do I grupy podatkowej (określone w przepisach o podatku od spadków i darowizn) to:
- małżonek,
- dzieci i wnuki,
- rodzice i dziadkowie,
- pasierb i pasierbica,
- rodzeństwo,
- ojczym, macocha,
- zięć, synowa,
- teściowie.
Przepisy o podatku od spadków i darowizn określają także wysokość kwoty zwolnionej od podatku. Wynosi ona obecnie 9 637 zł i obejmuje okres 5 lat. Z tego wynika, że pożyczki udzielone przez osobę z I grupy są zwolnione z podatku o ile ich łączna wysokość (od jednej osoby) nie przekroczyła 9 637 zł.
Osoby, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn to:
- małżonek,
- dzieci i wnuki,
- rodzice i dziadkowie,
- pasierb i pasierbica,
- rodzeństwo,
- ojczym i macocha.
Jak widać od tej grupy nie należą już teściowie, zięć i synowa. Można od tych osób pożyczyć pieniądze w kwocie wyższej niż 9 637 zł i nie zapłacić podatku od czynności cywilno prawnych pod warunkiem, że pożyczka będzie wypłacona przelewem i zgłoszona w ciągu 14 dni do urzędu skarbowego.
Pożyczki udzielane w gronie rodziny – nawet w dużej wysokości – są zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych. To samo dotyczy pożyczek udzielanych przez zakład pracy, związki zawodowe lub wspólnika. Natomiast pożyczki udzielane przez nieznajomych są zwolnione od podatku jeśli kwota nie przekracza 1000 zł.
Termin zapłacenia podatku
Pożyczkobiorca powinien w ciągu 14 dni od podpisania pożyczki zgłosić ten fakt do swojego Urzędu Skarbowego. Należy to zrobić na formularzu PCC-3, który znajduje się na stronie rządowej: PCC-3. Formularz jest w formie interaktywnej, także można go wypełnić online.
Podatek od pożyczki należy zapłacić w w ciągu 14 dni od momentu podpisania umowy pożyczki.
Podatek od pożyczki pozabankowej
Jak widać w powyższym zestawieniu na liście wyłączeń nie ma pożyczek pozabankowych, udzielanych przez polskie firmy, ani kredytów bankowych. W artykule 4 ustawy są natomiast określone czynności cywilnoprawne, które w ogóle nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
Są to wszystkie czynności cywilnoprawne inne niż umowa spółki i jej zmiany, w zakresie w jakim są opodatkowane podatkiem VAT. Udzielanie pożyczek i kredytów ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie jest usługą, a więc co do zasady podlega opodatkowaniu VAT. Z tego powodu ani pożyczki pozabankowe, ani kredyty bankowe nie podlegają opodatkowaniu przez podatek od czynności cywilnoprawnych.
VAT od pożyczek pozabankowych
Ustawa o podatku od towarów i usług (VAT) z 2011 r. zwolniła od podatku usługi udzielania kredytów bankowych i pożyczek pozabankowych oraz usługi pośrednictwa kredytowego i pożyczkowego. Dzięki tym zapisom pożyczki pozabankowe nie podlegają opodatkowaniu przez podatek od czynności cywilnoprawnych (bo są usługą i jak każda usługa podlegają opodatkowaniu VAT), a jednocześnie są zwolnione z VAT.
Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Podatek od pożyczki